Фолна киселина (позната и како витамин Б9 или фолацин) и фолатот (природната форма), како и птероил-L-глутаминската киселина и птероил-L-глутаматот се форми на водорастворливиот витамин Б9. Овој витамин е есенцијална хранлива состојка и е важен за многу процеси, како биосинтеза на нуклеотиди и реметилација на хомоцистеин. Тој е особено важен во периодите на брза делба на клетките и раст. На возрасните и децата им е потребен овој витамин за создавање на здрави еритроцити и за спречување на анемија. Името доаѓа од латинскиот збор folium што значи лист.
Кога е неопходно да додадете суплемент на фолна киселина во исхраната?
Фолната киселина во суплемент вообичаено се препорачува на жените кои имаат намера да забременат (и тоа неколку месеци пред бременоста), на жените за време на бременоста и доилките, но секако пред употреба треба да се консултира лекар.
Бремените и жените кои што планираат да забременат треба да се добро информирани за големата улога на фолната киселина за развојот на фетусот. Фолната киселина е потребна за формирање на плацентата и правилното развивање на плодот. Таа е одговорна за создавањето на мозокот и грбниот столб на бебето уште во првите месеци од бременоста.
Фолната киселина уште и ја намалува веројатноста за појава на дефекти на мозокот или грбниот столб на новороденчето за 70-80%. Затоа, бремените жени треба да внесуваат поголемо количество фолна киселина.
Денес многу бремености се непланирани и жените најчесто дознаваат за нив во вториот месец од бременоста, па затоа не консумираат доволно фолна киселина. За да не се случи тоа, експертите препорачуваат секоја жена во репродуктивна возраст да внимава на внесените количини фолна киселина.
Голем број на здруженија на гинеколози и перинатолози, препорачуваат жените во репродуктивна доба да примаат 400 mcg фолна киселина на ден, поради тоа што невралната цевка се затвора до 28-миот ден од бременоста, кога е можно и самата трудница сè уште да не знае дека е бремена. Затоа е значајно жените кои планираат да останат бремени, да го отпочнат внесот на фолна киселина три месеци пред и минимум во тек на првите 12 недели од гестацијата.
ХРАНА БОГАТА СО ФОЛНА КИСЕЛИНА
Човечкото тело постојано има потреба од фолна киселина, но не може само да ја произведе, и таа не може да се складира во организмот долго време, па неопходно е потребната количина да ја внесеме преку исхраната, а при зголемена потреба од фолна киселина преку суплементи.
Фолната киселина најмногу е застапена во спанаќот, брокулите, карфиолот, црниот дроб, телешкото и јагнешкото месо, сите темнозелени зеленчуци, јаткасто овошје, морковот, дињата, авокадото и лебот.
Додека консумирате храна богата со фолна киселина убаво е да пиете сок од портокал или друг сок богат со витамин Ц. Витаминот Ц му помага на телото подобро да ја апсорбира фолната киселина.
ФОЛАТ НАСПРОТИ ФОЛНА КИСЕЛИНА
Фолатот е природна форма на витамин. Тие можат да се најдат во храна како спанаќ, зелена салата, грав, црн дроб итн.
Фолната киселина е синтетичка форма на витамин што се користи во повеќето додатоци и како додаток на одредена храна (на пример, снегулките често се збогатуваат со фолна киселина). За да се користи, фолната киселина прво мора да се претвори во 4 различни форми во телото. Главната разлика лежи во хемиската структура и како телото може да ги користи.
За жал, неодамнешните студии покажаа дека синтетичките (и најчесто пропишаните) додатоци, во оваа форма, не можат да се користат веднаш. Некои луѓе можеби воопшто нема да можат да ги процесираат и да ги претворат во активна форма што може да ја користи телото. Всушност, студиите покажуваат дека секоја втора личност, поради генетиката, не е во можност целосно да ја користи внесената фолна киселина. Овој проблем е познат како недостаток на метилентетрахидрофолат редуктаза (MTHFR).
Метилентетрахидрофолат редуктаза, или MTHFR, е генетска состојба која влијае на околу 10 до 15 проценти од белата раса. MTHFR е и ген и ензим кој помага во претворање на фолна киселина во употреблива форма на фолати. Некој со варијанта на MTHFR можеби нема да може правилно да го користи фолатот.
Носителите на MTHFR треба да земаат фолна киселина кога се бремени, ако носите две абнормални копии на овој ген (хомозиготна C677T), активноста на ензимот MTHFR е намалена за околу 65%. За хетерозиготни 677CT лица, постои загуба на активност проценета на 30%. Друга варијанта (MTHFR 1298A-> C), може да ја намали активноста на MTHFR за околу 32% во споредба со дивиот тип на генот.
Фолната киселина е синтетичка форма и може да биде многу тешка за обработка на телото, особено ако немате генетски состав за да ја претворите од неговата синтетичка форма во употреблива форма. Заменете ги додатоците што содржат фолна киселина со метилфолат. Читањето етикети е клучно кога станува збор за избор на точен додаток. Дозирањето е важно кога станува збор за додаток на метилфолат и за тоа која доза е соодветна за вас, одлучува стручно лице, односно доктор.
Фолната киселина се додава и во прехранбените производи, главно во житните производи. Сите производи направени со пченица автоматски ќе додадат фолна киселина во нив. Избегнувајќи производи од пченица (леб, тестенини, крекери, итн.) И друга преработена храна, ќе го намалите внесувањето на фолна киселина, исто така. Наместо тоа, фокусирајте се на јадење повеќе лиснато зелена боја, кое природно содржи метилфолат за поддршка на вашата бременост. Најдобро е да се обидете да ги јадете во сурова форма (салати или смути), наместо да ги готвите на повисок оган. Ако мислата за сирова зелена боја ве прави мачнина за време на бременоста, пробајте да додадете зелен прашок за храна во пијалак.
Разговарајте со вашиот лекар или давател на здравствена заштита за тоа кои дополнителни додатоци во исхраната можеби ќе треба да ги земате. Заеднички додатоци земени од оние со MTHFR мутација вклучуваат витамин Б12 , коензим Q10 и други Б витамини.
Имајќи генетска мутација MTHFR може да влијае на неплодноста. Знаејќи дека ако имате генетска варијанта и преземате соодветни чекори за да управувате со неа, ќе ви помогне да имате здрава бременост и да го оптимизирате вашето здравје.
