СТИМУЛАЦИЈА НА ОВУЛАЦИЈА

by Ana Andreevska

За жал, секоја година се повеќе и повеќе млади парови не можат да станат родители. Сепак, медицината не стои во место и нуди ефективни методи за справување со неплодност. Еден од најчестите методи за лекување на неплодност кај жените е стимулација на овулацијата. Пред започнување стимулација, докторот е должен да спроведе детални анализи кои ќе помогнат во утврдувањето на контраиндикациите за стимулација, потребата од претходна терапија, избор на стимулациона шема и дозата на лекови, во зависност од индивидуалните карактеристики на вашето тело. Пред да се донесе одлука за стимулирање на овулацијата мора да се направи анализа на семениот материјал на машкиот фактор и проверка на проодноста на каналите, анализа на хормоните и ултразвук кај жената. Сето ова е потребно да се формира целосна слика и да се одлучи каков третман ќе биде најефективен.

Индикација за постапката се смета ановулација – отсуство на зрели женски герминативни клетки. Патологијата е предизвикана од ендокрини пореметувања (ниско AMH, FSH и други хормони), намалена резерва, оштетување на хипоталамино-хипофизниот систем, ендометриоза, полицистични јајници (PCOS). Со PCOS, овариумската мембрана е задебелена и содржи многу цисти. Поради ова, фоликулите прскаат и овулацијата не се јавува.

Денес, постојат многу безбедни и ефикасни методи за стимулирање на овулација.

Стимулација на овулација претставува примена на лекови кои поттикнуваат создавање на фоликули кои содржат јајце клетки. За таа цел се применуваат таблети (clomifen, letrozol) или ампуларна терапија (gonadotropini). Кломифенот и Летрозол стимулираат формирање и раст на фоликулите во јајниците. Во одредени дози, помага во производството на фоликуло-стимулирачки хормон FSH, лутенизирачки хормон (LH) и гонадотропини. Достапни се во форма на таблети. Не постојат општи препораки за режимот на дозирање на лекот, бидејќи дозата зависи од тоа како јајниците реагираат на употребата на овој лек – тоа може да се намали или да се зголеми при по препорака на доктор. Ако менструацијата на жената се случува прилично редовно, тогаш третманот со Кломифен, Летрозол започнува на 5-тиот ден од циклусот.

Според една од заедничките шеми, лекот се зема секој ден пет дена. Во овој случај, овулацијата се очекува од 11 до 15 дена од циклусот. Без разлика на терапијата состојбата се следи редовно по инструкции на вашиот доктор со ултразвук. Се следи големината на фолекулите и дебелината на ендометриумот. Кај жените кои имаат проблеми со овулацијата, со примена на ваква терапија се создаваат овулаторни циклуси и услови за бременост.

Стимулација на овулација е составен дел од техниката за вонтелесно оплодување (ИВФ) и интраутерина инсеминација. Како резултат на употреба на средства за стимулација на овулацијата, женските јајници произведуваат јајце клетки погодни за оплодување. Во текот на стимулацијата, состојбата на пациентот ја следат докторите. Пред почетокот на стимулацијата се избира метод на оплодување, ИВФ, инсеминација или природен циклус. При избор на природен циклус доволни се 1-2 јајце клетки. При избор на ИВФ техника потребни се повеќе јајце клетки. За да се зголемат шансите за бременост се користат лекарства за стимулација на јајниците со цел да се добијат повеќе фоликули и од таму и повеќе јајцеклетки, многу повеќе од нормалниот циклус. Како странични ефекти од овие лекови можат да се појават црвенило, болка, умор, чуствтелност на градите, синдром на овариjална хиперстимулација, цисти во јајниците и болки во малата карлица. Инекциите за стимулација на јајниците најчесто се даваат од 7 до 10 дена. За време на тој период треба да го посетувате ин витро центарот почесто, за да се следи растот на фоликулите и репродуктивните хормони во крвта. За време на овие прегледи дозата на лекарствата може да се менува по проценка на докторот. Кога фоликулите ќе ја достигнат потребната големина се дава инекција, наречена стоп инекција која на јајце клетките им го дава дефинитивниот развој. Кога ќе се стави стоп инекцијата овулацијата ќе настапи за околу 40 часа при нормален циклус, но при ин витро аспирацијата на јајце клетките ќе биде малку порано пред да настапи овулацијата.

Витамините се исто така доста важен дел од стимулацијата на овулацијата. На идните мајки потребни им се повеќе витамини од било кој друг. Главна улога во забременувањето игра фолната киселина. Во консултација со вашиот доктор треба да ја одредите соодветната витаминотерапија зависно од вашите потреби.

Според статистичките податоци, кај 15% од случаите без други проблеми освен проблем со овулација, се постигнува бременост на природен начин од прв пат. Сепак, се е индивидуално и има многу останати фактори кои може да влијаат на резултатот, како возраста на жената, начинот на живот и исхрана, тежината и слично. Кај жени со прекумерна или прениска телесна тежина се препорачува регулирање на тежината за подобри резултати. Кај пациентите со прекумерна тежина забележано е дека со намалување од само 10% од телесната тежина се регулира циклусот и овулацијата. Во многу случаи стравот, вознемиреноста, чувствата, разочарувањето, разочарувањето на психофизичкото ниво ја активираат блокадата на производството на естроген, затоа овулацијата не се јавува.

За природно забременување се препорачува да се стимулираат јајниците до три пати по ред, односно три циклуси. Ако не настане бременост, потребна е пауза за да јајниците можат да се одморат од “хормоналниот напад” и да се опорават. Во ова време, парот повторно посетува доктор, кој може да направи корекција на режимот на лекување. Вкупно 5-6 циклуси со стимулација се сметаат за дозволени. Ако тие не донеле резултати, методот се смета за неефикасен за овој пар и се препорачуваат други асистирани репродуктивни техники како интраутерина инсеминација и ин витро.

За жал, стимулацијата може да доведе и до негативни ефекти како хиперстимулација на јајниците, хормонални нарушувања, цистични формации, рана менопауза, прекумерна тежина и слично затоа се препорачува исклучително стимулирање под надзор на стручно лице. Во никој случај не се охрабрува стимулирање на своја рака, на било кој од горенаведените начини.

Слични содржини